Braćo i sestre u islamu! Danas 09. muharrema 1434. godine po Hidžri, 23. novembra 2012. godine, hutbu sam naslovio sa Jevmu–Ašura (Dan Ašure), koja inša–Allah pada sutra. Pomenuta tema zavrijeđuje posebnu hutbu i pažnju, a moramo priznati da je velikom broju naših Bošnjaka ista potpuna nepoznanica.
بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِيمِِ
Islamska zajednica u Bosni i Hercegovini – Medžlis IZ-e Sarajevo – džamija Kralj Fahd – hatib: Nezim Halilović Muderris – hutba: 32/2012 – 09. muharrem 1434.H. / 23. novembar 2012.g.
J E V M U – A Š U R A ( D A N A Š U R E )
Braćo i sestre u islamu! Danas 09. muharrema 1434. godine po Hidžri, 23. novembra 2012. godine, hutbu sam naslovio sa Jevmu–Ašura (Dan Ašure), koja inša–Allah pada sutra. Pomenuta tema zavrijeđuje posebnu hutbu i pažnju, a moramo priznati da je velikom broju naših Bošnjaka ista potpuna nepoznanica.
Nakon teških osam dana neselektivnog i stravičnog vazdušnog, raketnog i artiljerijskog napada Cionista na Gazu, što je imalo za posljedicu 163 šehida, od čega je 42 djece, 11 žena i 18 staraca, kao i 1222 ranjavanja, od čega je 431 dijete, 207 žena i 88 staraca, uslijedilo je primirje, koje se elhamdu lillah zasad poštuje. Materijalne štete prouzrokovane pomenutim kombinovanim napadima su ogromne. Većina civiliziranog svijeta i međunarodnih organizacija su oštro osudili pomenute napade i okarakterisali su ih kao teroristički čin. Zbog toga su proteklih dana u cijelome svijetu, pa čak i u okupiranoj Palestini organizirane mirne demonstracije, protiv napada na Gazu. Zato se u naši dovama sjećajmo naše braće u Palestini i čestitajmo im na džihadu, strpljivosti i odvažnosti i da im Allah za svakog šehida podari novog, još odvažnijeg i odlučnijeg mudžahida i komandanta, čestitajmo im i na primirju i poručimo im da smo uz njih i da su njihove rane i naše rane, da je njihov strah i naš strah i da je njihova sreća, naša zajednička sreća!
Allahova, dželle še’nuhu, je odredba da je danom stvaranja nebesa i Zemlje, odlučio da se vrijeme računa sa dvanaest mjeseci, među kojima je posebnu počast dao za četiri “Sveta mjeseca” (Ešhuri hurum).
Poslanik, sallallahu ‘alejhi ve sellem, u hadisu koji prenosi Ebu Bekre, radijallahu ‘anhu, pojašnjava koja su to četiri mjeseca:
عَنْ أَبِي بَكْرَةَ رَضِي اللَّه عَنْه أَنَّ النَّبِيَّ صَلَّى اللَّه عَلَيْهِ وَسَلَّمَ قَالَ: “الزَّمَانُ قَدِ اسْتَدَارَ كَهَيْئَتِهِ يَوْمَ خَلَقَ اللَّهُ السَّمَوَاتِ وَالْأَرْضَ، السَّنَةُ اثْنَا عَشَرَ شَهْرًا مِنْهَا أَرْبَعَةٌ حُرُمٌ ثَلَاثَةٌ مُتَوَالِيَاتٌ ذُو الْقَعْدَةِ وَذُو الْحِجَّةِ وَالْمُحَرَّمُ وَرَجَبُ مُضَرَ الَّذِي بَيْنَ جُمَادَى وَشَعْبَانَ.” (البخاري)
Prenosi Ebu Bekre, radijallahu ‘anhu, da je Poslanik, sallallahu ‘alejhi ve sellem, rekao: “Vrijeme kruži, kao i onoga dana kada je Allah stvorio nebesa i Zemlju. Godina ima dvanaest mjeseci, od čega su četiri sveta: tri, jedan za drugim: zu-l-ka’de, zu-l-hidždže i muharrem i redžeb, koji je između džumade-l-uhra i ša’bana!” (Buharija)
Ibn Abbas, radijallahu ‘anhu, smatra da je Allah, dželle še’nuhu, dao za ova četiri mjeseca posebno mjesto, time što se u njima grijesi uvećavaju, ali i dobra djela. Zbog toga u tim mjesecima treba paziti na svoja djela. Postavimo sebi pitanja: Da li se naše ponašanje i život u ovim mjesecima razlikuju od ostalih mjeseci? Da li u njima imamo pojačan ibadet ili smo ogrezli u grijesima, zaboravivši gdje smo i kuda idemo? Da neki od nas nismo zaboravili da smo obični smrtnici, koji će na Sudnjem danu odgovarati za svaki svoj korak, djelo i misao?!
Braćo i sestre! Ne dozvolimo da budemo zavarani prolaznim dunjalučkim ukrasima i da njima damo prednost u odnosu na vječnost! Razmišljajmo o Danu polaganja računa, kada će se sve tajne objelodaniti i kada će protiv ljudi svjedočiti njihova tijela, a usta će im biti zapečaćena!
Razmišljajmo o Danu u kojem neće biti advokata, niti će biti odgađanja rasprava! Razmišljajmo o Danu u kojem se niko od nas, kao što stoji u hadisu neće moći pomjeriti sa svoga mjesta dok ne budemo odgovorili na četiri pitanja: u što smo život proveli, kako smo mladost iskoristili, da li smo se po onome što smo naučili vladali i na koji način smo sticali i trošili naše imetke!
U ova četiri sveta mjeseca ubraja se i mjesec muharrem, čiji je deseti dan “Jevmu–Ašura“.
O vrijednosti posta mjeseca muharrema, kao i obavljanja noćnog namaza, govori slijedeći hadis, koji bilježi imam Muslim:
عَنْ أَبِي هُرَيْرَةَ رَضِي اللَّه عَنْه، قَالَ: قَالَ رَسُولُ اللَّهِ صَلَّى اللَّه عَلَيْهِ وَسَلَّمَ: “أَفْضَلُ الصِّيَامِ بَعْدَ رَمَضَانَ شَهْرُ اللَّهِ الْمُحَرَّمُ وَأَفْضَلُ الصَّلَاةِ بَعْدَ الْفَرِيضَةِ صَلَاةُ اللَّيْلِ!” (مسلم)
Prenosi Ebu Hurejre, radijallahu ‘anhu, da je Poslanik, sallallahu ‘alejhi ve sellem, rekao: “Najbolji post poslije ramazana je post mjeseca muharrema, a najbolji namaz poslije fard namaza je noćni namaz!” (Muslim)
Kako stoji u predajama, Poslanik, sallallahu ‘alejhi ve sellem, je za vrijeme svoga boravka u Meki postio deseti dan muharrema. Nakon dolaska u Medinu našao je Jevreje kako poste Ašuru, pa je u tom smislu i slijedeća predaja:
عَنِ ابْنِ عَبَّاسٍ رَضِي اللَّه عَنْه قَالَ: “قَدِمَ النَّبِيُّ صَلَّى اللَّه عَلَيْهِ وَسَلَّمَ الْمَدِينَةَ فَرَأَى الْيَهُودَ تَصُومُ يَوْمَ عَاشُورَاءَ فَقَالَ: “مَا هَذَا؟” قَالُوا: “هَذَا يَوْمٌ صَالِحٌ، هَذَا يَوْمٌ نَجَّى اللَّهُ بَنِي إِسْرَائِيلَ مِنْ عَدُوِّهِمْ فَصَامَهُ مُوسَى.” قَالَ: “فَأَنَا أَحَقُّ بِمُوسَى مِنْكُمْ.” فَصَامَهُ وَأَمَرَ بِصِيَامِهِ.” (البخاري)
Prenosi Ibn Abbas, radijallahu ‘anhu: „Došao je Poslanik, sallallahu ‘alejhi ve sellem, u Medinu i vidio je Jevreje kako poste Ašuru, pa je upitao: “Šta je ovo?” Rekli su: “Ovo je lijep dan, dan u kojem je spašen Musa, alejhis-selam, sa Benu Israelćanima, od njihova neprijatelja, pa ga je Musa postio.” Rekao je: “Meni je Musa bliži od vas!” – pa je postio i naredio drugima da poste. (Buharija)
U imam Ahmedovoj zbirci se nalazi predaja:
“… وَهَذَا يَوْمُ اسْتَوَتْ فِيهِ السَّفِينَةُ عَلَى الْجُودِيِّ فَصَامَهُ نُوحٌ… “ (أحمد)
“…To je dan u kojem se zaustavila lađa na brdu Džudijj, pa ga je Nuh postio…” (Ahmed)
Imam Buharija bilježi predaju:
عَنِ ابْنِ عَبَّاسٍ رَضِي اللَّه عَنْه، قَالَ: “مَا رَأَيْتُ النَّبِيَّ صَلَّى اللَّه عَلَيْهِ وَسَلَّمَ يَتَحَرَّى صِيَامَ يَوْمٍ فَضَّلَهُ عَلَى غَيْرِهِ إِلَّا هَذَا الْيَوْمَ يَوْمَ عَاشُورَاءَ وَهَذَا الشَّهْرَ يَعْنِي شَهْرَ رَمَضَانَ.” (البخاري)
Prenosi se od Ibn Abbasa, radijallahu ‘anhu: “Nisam vidio Poslanika, sallallahu ‘alejhi ve sellem, da sa više želje posti neki dan od Ašure i ovoga mubarek mjeseca (misleći na ramazan).” (Buharija)
U imam Ahmedovoj zbirci se nalazi hadis, koji govori o tome da je post Ašure uzrok praštanja grijeha učinjenih u protekloj godini:
“صِيَامُ يَوْمِ عَاشُورَاءَ أَحْتَسِبُ عَلَى اللَّهِ أَنْ يُكَفِّرَ السَّنَةَ الَّتِي قَبْلَهُ!” (مسلم)
“Post Ašure je uzrokom praštanja grijeha koji su učinjeni protekle godine!” (Muslim)
Preporuka je Poslanika, sallallahu ‘alejhi ve sellem, da se pored desetog dana muharrema posti dan prije ili dan poslije, pa u slijedećoj predaji stoji:
عن عَبْدَ اللَّهِ بْنَ عَبَّاسٍ رَضِي اللَّه عَنْه، أنه قال: “حِينَ صَامَ رَسُولُ اللَّهِ صَلَّى اللَّه عَلَيْهِ وَسَلَّمَ يَوْمَ عَاشُورَاءَ وَأَمَرَ بِصِيَامِهِ قَالُوا: يَا رَسُولَ اللَّهِ إِنَّهُ يَوْمٌ تُعَظِّمُهُ الْيَهُودُ وَالنَّصَارَى!” فَقَالَ رَسُولُ اللَّهِ صَلَّى اللَّه عَلَيْهِ وَسَلَّمَ: “فَإِذَا كَانَ الْعَامُ الْمُقْبِلُ إِنْ شَاءَ اللَّهُ صُمْنَا الْيَوْمَ التَّاسِعَ!” قَالَ: “فَلَمْ يَأْتِ الْعَامُ الْمُقْبِلُ، حَتَّى تُوُفِّيَ رَسُولُ اللَّهِ صَلَّى اللَّهم عَلَيْهِ وَسَلَّم!” (مسلم)
Prenosi se od Abdullaha ibn Abbasa, radijallahu ‘anhu, da je Poslaniku, sallallahu ‘alejhi ve sellem, nakon što je postio i naredio ashabima da poste Ašuru rečeno: “O Allahov Poslaniče, to je dan koji obilježavaju Židovi i Kršćani!” Rekao je Poslanik, sallallahu ‘alejhi ve sellem: “U narednoj godini ćemo inša-Allah postiti i deveti dan!” Pa on nije dočekao narednu godinu, jer je Poslanik, sallallahu ‘alejhi ve sellem, preselio te godine!” (Muslim)
Posteći deveti dan muharrema, muslimani se i u ovom ibadetu razlikuju od Sljedbenika knjiga (Ehlu-l-Kitaba).
Islamski učenjaci su kazali da imaju tri stepena posta Ašure: 1) Oni koji poste samo deseti dan, jer je to u suprotnosti sa onim što je Poslanik, sallallahu ‘alejhi ve sellem, kazao: «Ako doživim slijedeću godinu, postiću i deveti dan!» 2) Da posti dan prije ili dan poslije 3) Da posti i dan prije i dan poslije i Ašuru. Na taj način posteći tri dana od mjeseca muharrema, izvršavamo sunnet Poslanika, sallallahu ‘alejhi ve sellem.
Mi koji danas postimo dan prije Ašure i koji ćemo inša-Allah postiti sutra Dan Ašure i oni koji će inša-Allah postiti sutra Dana Ašure i prekosutra dan poslije Ašure, primjenjujemo još jedan sunnet Poslanika, sallallahu alejhi ve sellem, i nadamo se Allahovom zadovoljstvu i nagradi!
Braćo i sestre! Pred nama je još jedna prilika da zaradimo dobro djelo i očistimo se od grijeha, pa nemojmo je propustiti! Potrudimo se da postom, kao jednim od najiskrenijih ibadeta, ovih dana oživimo pritvrđeni sunnet našeg Poslanika, sallallahu ‘alejhi ve sellem, da zaradimo hajr, da steknemo ljubav Allaha, dželle še’nuhu, da Mu se i na ovaj način približimo i da Mu iskažemo pokornost!
Molim Allaha, dželle še’nuhu, da nas učini svojim iskrenim robovima, koji slijede sunnet svoga Poslanika, sallallahu ‘alejhi ve sellem, da nas sačuva iskušenja koja ne možemo podnijeti, da našu djecu i potomke učini radostima naših očiju i srca, da nam bude milostiv na Sudnjem danu i u džennetu nas počasti društvom poslanika, iskrenih, šehida i dobrih ljudi!
وَ السَّلَامُ عَلَيْكُمْ وَ رَحْمَةُ اللهِ!