Piše: Gordana KATANA
30/08/08 Oslobodjenje
Dodik kupuje avione dok istočni RS gladuje
Odluka Vlade Republike Srpske da za entitetsku aviokompaniju Skaj Srpska odobri sredstva u iznosu od 25 miliona američkih dolara za kupovinu dva putnička aviona već nekoliko dana je izložena oštrim kritikama javnosti.
Zoran Đerić, predsjednik Izvršnog odbora Partije demokratskog progresa ocijenio je jučer da takvi potezi „ne idu ni na dobrobit vlade, a još manje građana, ima li se u vidu ukupna socijalno ekonomska situacija u kojoj se nalazimo“. Po njemu bi bilo razumnije da je taj novac uložen u razvojne projekte od kojih bi svi u RS-u imali koristi. Ovo mišljenje dijeli i kandidatkinja PDP-a za načelnicu Opštine Rogatica Dara Ikonić.
Iseljavanje iz Rogatice
„Samo s područja Rogatice u posljednje tri godine iselilo se više od četiri hiljade stanovnika. Ekonomska situacija u većini opština istočnog dijela RS-a je alarmantna, pa je bilo mnogo pametnijih načina za ulaganje novca nego za kupovinu aviona“, istaknula je Ikonić.
Priča o nabavci dva relativno mala aviona (dvomotorne letjelice od 50 sjedišta) ima i drugu, jednako značajnu, dimenziju. Riječ je o ekonomskoj opravdanosti osnivanja entitetske aviokompanije.
Đerić kaže da „ne vidi način kako će aviokompanija RS-a djelovati, kada se i velike i prestižne kompanije u Evropi i SAD nalaze pred stečajem“.
Damir Miljević, ekonomski analitičar iz Banje Luke, tvrdi da u vrijeme kada se velike aviokompanije svakodnevno suočavaju s pitanjem opstanka na tržištu, nema nikakvog ekonomskog opravdanja za odluku Vlade RS-a da osnuje vlastitu aviokompaniju.
On je podsjetio na to da ni postojeća aviolinija Banja Luka – Salzburg nije ekonomski održiva i da Vlada svakog mjeseca iz budžeta pokriva njene gubitke. “Ekonomsku opravdanost kupovine aviona i finansiranja rada vlastite aviokompanije još je teže braniti ima li se u vidu činjenica da će 2. oktobra ove godine biti okončani pregovori s kompanijom Rajan Er koja bi trebala da otvori linije iz Banje Luke ka evropskim destinacijama“, kaže Miljević.
Na neopravdanost ovog poteza upozorava i Transparensi Internešnel (TI) BiH.
„Kako je moguće da u situaciji kad i velike kompanije poput AL Italije ili JAT-a traže strateške partnere i odlučuju se za privatizaciju, kako bi preživjele na tržištu, Vladi RS-a pada na pamet da osniva aviokompaniju i ulazi u nabavku aviona“, pita Srđan Blagovčanin iz TI-a.
Šutnja sindikalaca
Sugovornici Oslobođenja jedini smisao ove odluke vide u namjeri premijera Dodika da i ovim potezom demonstrira vlastitu političku snagu. Ili, kako to Miljević kaže, „imaju ljudi naše pare, pa mogu da se iživljavaju“.
Jedino je nijem na cijeli slučaj ostao Savez sindikata RS-a. Ne samo da se sindikalci RS-a nisu javno oglasili, nego su i svi pokušaji da dobijemo komentar od čelnih ljudi ove organizacije završili neuspjehom.