U regionu je nominirano ukupno 30 nekropola stećaka, od čega su 22 iz BiH, po tri iz Srbije i Crne Gore i dvije nekropole iz Hrvatske. Među nominovanim nekropolama je i Nekropola sa stećcima Borak u selu Burati, Općina Rogatica..
Nekropola sa stećcima Borak nominovana za upis na Listu svjetske baštine UNESCO-a
Projekat serijske nominacije stećaka za upis na Listu svjetske baštine predstavlja jedan od najsloženijih i najobimnijih dokumenata iz oblasti zaštite graditeljskog naslijeđa, a u njegovu su pripremu uključene i susjedne države Hrvatska, Crna Gora i Srbija.
U izradi ovih dokumenata u BiH su učestvovali timovi stručnjaka iz Komisije za očuvanje nacionalnih spomenika BiH, Zavoda za zaštitu kulturno-istorijskog i prirodnog naslijeđa RS, Zemaljskog muzeja BiH, Muzeja Semberije iz Bijeljine i Ministarstva civilnih poslova BiH.
Proces nominacije je počeo u Sarajevu u novembru 2009. godine potpisivanjem pisma namjere o zajedničkoj nominaciji predstavnika Bosne i Hercegovine, Crne Gore, Hrvatske i Srbije.
U regionu je nominirano ukupno 30 nekropola stećaka, od čega su 22 iz BiH, po tri iz Srbije i Crne Gore i dvije nekropole iz Hrvatske. Od 70.000 evidentiranih stećaka, u BiH se nalazi njih više od 60.000.
Komisija za očuvanje nacionalnih spomenika je usvojila izmjene i dopune odluka o sljedećim nacionalnim dokumentima:
1. Historijsko područje – Nekropola sa stećcima Boljuni I i II, Općina Stolac, FBiH
2. Historijsko područje – Gačka glavica u selu Biskup, Općina Konjic, FBiH
3. Historijsko područje – Nekropola sa stećcima Kalufi u Krekovima, Općina Nevesinje, RS
4. Historijsko područje – Nekropola sa stećcima Borak u selu Burati, Općina Rogatica, RS
5. Historijsko područje – Nekropola sa stećcima Maculje, Općina Novi Travnik, FBiH
6. Historijsko područje – Nekropola sa stećcima Dugo Polje na Blidinju, Općina Jablanica, FBiH
7. Historijsko područje – Nekropola sa stećcima Gvozno kod Kalinovika, Općina Kalinovik, RS
8. Historijsko područje – Grebnice – Radmilovića Dubrava u selu Baljci, Općina Bileća, RS
9. Historijsko područje – Nekropola sa stećcima Bijača, Općina Ljubuški, FBiH
10. Historijsko područje – Nekropola sa stećcima u Olovcima kod Kladnja, Općina Kladanj, FBiH
11. Historijsko područje – Nekropola sa stećcima “Mramor” u Musićima, Općina Olovo, FBiH
12. Historijsko područje – Nekropola sa stećcima u Starim kućama, Donje Breške, Grad Tuzla, FBiH
13. Historijsko područje – Nekropola sa stećcima na lokalitetu Kučarin u Hrančićima, Općina Goražde, FBiH
14. Prirodno i historijsko područje – Dolovi, selo Umoljani, Općina Trnovo FBiH
15. Historijsko područje – Prahistorijski tumuli i nekropole sa stećcima u Luburića polju, Općina Sokolac
16. Historijsko područje – Nekropola sa stećcima Potrkuk u Bitunji, Općina Berkovići, RS
17. Historijsko područje – Nekropola sa stećcima u selu Buđ, Opština Pale, RS
18. Historijsko područje – Nekropola sa stećcima u Bečanima, Općina Šekovići, RS
19. Historijsko područje – Mramor (Crkvina) u Vrbici, Općina Foča, RS
20. Historijsko područje – Nekropola sa stećcima Čengića Bare, Općina Kalinovik, RS
21. Historijsko područje – Prahistorijska gradina i nekropola sa stećcima Ravanjska Vrata (Donja i Gornja nekropola), Općina Kupres, FBiH.
Komisija nominaciju treba predati do 31. januara sljedeće godine, no to će biti urađeno ranije. Sljedeće se godine na ljeto očekuje dolazak stručnjaka za procjenu, a konačna odluka će biti poznata na sjednici komiteta za Svjetsko naslijeđe 2016. godine.
Nekropola sa stećcima Borak u selu Burati
Istorijsko područje – Nekropola sa stećcima Borak (Han-stjenički plato) u selu Burati, opština Rogatica, proglašava se nacionalnim spomenikom Bosne i Hercegovine.
Nekropola sa stećcima leži na uzvišenju Borak, pored sela Burati, na nadmorskoj visini od 1040 m, desno od magistralnog puta Sokolac- Rogatica.
Nacionalni spomenik nalazi se na lokaciji koja obuhvata k.o. Kramer selo, opština Rogatica
Na nekropoli je evidentirano vidljivih 212 stećaka, od čega je veći broj orijentisanih u pravcu istok – zapad, a manji u pravcu sjever-jug:
Direkcija Zemaljskog muzeja u Sarajevu, 50-tih godina prošlog vijeka, započela je sistematičnija istraživanja nekropola sa stećcima u Bosni i Hercegovini. Š. Bešlagić navodi da se na nekropoli nalazi oko 150 stećka, od čega 110 sanduka i oko 40 sljemenjaka. Navodi da su stećci dobro obrađeni, ali veoma zarasli u šumu, tako da je skoro nemoguće utvrditi njihov tačan broj, te da su ukrašena 3 primjerka, i to jedan sanduk i 2 sljemenjaka. Motivi su: polumjesec, rozeta, ruka s mačem i predstave psa, srne, čovjeka i medvjeda.
Uvidom na lokalitetu, dana 19.09 2008. godine, ustanovljeno je sljedeće:
– prebrojano ukupno 214 vidljivih stećaka, a prema konfiguraciji terena da se zaključiti da bi njihov broj mogao biti i veći;
– na većini stećaka prisutni su biljni organizmi, uglavnom lišajevi i mahovina koji razaraju strukturu kamena, a zasuti su i lišćem (stećci su smješteni u mladoj hrastovoj šumi);
– većini stećaka nije bilo moguće uzeti dimenzije, jer su djelimično ili u potpunosti utonuli i jako obrasli mahovinom;
– ispod velikog broja stećaka primijećene su iskopane rupe, koje su vjerovatno načinile divlje svinje, te su stećci i na taj način ugroženi potkopavanjem;
– evidentirano ukupno 34 sanduka, od čega 6 visokih;
– većina stećaka orijentisana je u pravcu istok – zapad, a manji broj odstupa po pravcu sjever-jug.
U skladu sa odredbama Zakona, a na osnovu člana V stav 4. Aneksa 8. i člana 35. Poslovnika o radu Komisije za očuvanje nacionalnih spomenika, Komisija je pristupila sprovođenju postupka za donošenje konačne odluke za proglašenje dobra nacionalnim spomenikom.
Istorijsko područje – Nekropola sa stećcima Borak (Han-stjenički plato) u selu Burati, opština Rogatica, proglašava se nacionalnim spomenikom Bosne i Hercegovine („Službeni glasnik BiH“, br.33/02 i 15/03),
